.png "عصر ایران")
۱۰ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۰ دی ۱۴۰۴ - ۱۹:۴۷
خاطره جالب ساره رشیدی از خندوانه (فیلم) احتمال خطای انسانی در تعیین مجازات/ بهمن کشاورز
بهمن کشاورز- شرق
1- در مورد مجازات «سلب حیات» در حقوق کیفری اسلام باید توجه کرد: سلب حیات گاه در مقام قصاص است و گاه در سایر موارد. آنجا که بحث قصاص مطرح باشد، دَوَران امر بین نفی و اثبات است. یعنی یا با دفاع متهم قصاص به کلی منتفی یا عینا اجرا میشود. یعنی حالتی که مثلا حکم قصاص با اعمال کیفیات مخففه به زندان تبدیل شود، وجود ندارد. البته ممکن است نتیجه دفاع متهم تغییر عنوان جرم، مثلا از قتل عمد به شبهعمد یا خطایی باشد که باعث تبدیل قصاص به دیه خواهد شد. اما در سایر موارد سلب حیات ممکن است رویدادهای دیگری را شاهد باشیم؛ مثلا در محاربه یکی از مجازاتهای چهارگانه اعدام و قاضی در تعیین آن یا سه مجازات دیگر مخیر است.
2- آنچه مسلم است در کلیه مواردی که مجازات سلب حیات تعیین میشود، ازآنجاکه تعیینکننده مجازات انسان است و در معرض خطا و نسیان است، هرگز نمیتوان یقین داشت که حکم صددرصد صحیح صادر شده است. شاید به همین علت است که خداوند پس از اعلام حکم قصاص فرموده که عفو نیکوتر است و در مورد حدود نیز قاعده «دراء» را مقرر داشته که بهموجب آن بروز کوچکترین شبهه و تردید موجب سقوط حد میشود.
3- پس از کشف دیانای و استفاده از آزمایشهای مبتنی بر آن در جرائم علیه اشخاص، چند سال پیش آماری داده شد درخصوص اینکه در ایالات متحده آمریکا حدود 200 مورد از مجازاتهای اعدام اجرا شده اشتباه بوده و فرد معدوم مرتکب جنایت مورد نظر نشده بوده است. بنابراین به نظر میرسد در تعیین مجازات سلب حیات باید نهایت دقت و وسواس بهخرج داده شود؛ زیرا این مجازاتی غیرقابل تدارک و جبران است و هیچ مابازای مادی یا معنویای (نظیر اعلام مراتب در رسانهها یا پوزشخواهی از افراد ذینفع) نمیتواند آن را جبران کند.
4- در شرایط فعلی، در بسیاری از کشورها مجازات سلب حیات کلا ممنوع و منتفی یا به موارد بسیار خاص محدود شده است. البته در نظام قضائی اسلام حد قصاص از ضروریات دین است. یک راهحل کوتاهمدت و آنی میتواند بهکارگیری روشهای دقیقتر دادرسی در اینگونه موارد باشد. یعنی از یکسو روش تعدد قاضی در رسیدگی ماهیتی با تعداد هرچه بیشتر قضات اعمال و از دیگرسو مراحل رسیدگی افزوده شود؛ بهنحویکه در حدی که از بشر خاطی و در معرض اشتباه میتوان توقع داشت، جایی برای خطا و اشتباه باقی نماند. والله اعلم.
لینک کوتاه: کپی لینک
سفر اوسمار ویرا به دبی؛ تعطیلات خانوادگی سرمربی پرسپولیس (+عکس) پزشکیان: امروز و فردا دغدغههای معیشتی را رفع میکنیم رئیس سازمان برنامه و بودجه: در مورد اعداد و ارقام باید گفتوگو کنیم نویدکیا: فریب نتایج استقلال را نمیخوریم؛ لیموچی غایب بزرگ وزیر ارتباطات: خسارت فیلترینگ از بودجه چندین وزارتخانه فراتر رفت هشدار نظام صنفی رایانه به دولت: امنیت شبکه کشور آسیب پذیر است راز ناپدید شدن جام جهانی قدیمی؛ تندیسی که ذوب شد! میزبانی ایران از تیم ملی فوتسال عراق؛ برگزاری دو دیدار دوستانه پشت درهای بسته انگل؛ بوی فقر و نابرابری/ شبیه "بانو"ی مهرجویی نجمه جودکی و استایل گیپور در کنار پیام انگیزشی (عکس) وسپا VBB ؛ فرصتی برای ملاقات با یک اثر هنری (+عکس) نگاهی به هیوندای کرتا آلتیمیت؛ خودرویی که بازار دست دوم بسیار خوبی در برزیل دارد(+عکس) دیآراسکائتا پادشاه فوتبال آمریکا شد؛ مسی جا ماند آغاز به کار سفیر جدید لبنان در ایران آلپینا E46؛ نسخهای که بسیاری آن را زیباترین اتاق ب ام و میدانند(+عکس)
اخبار و تحلیل های ترکیه