روز عصای سفید/ قانون عصای سفید را در مدارس آموزش دهیم

عصر ایران- پانزدهم اکتبر یا 23 مهر به عنوان روز جهانی نابینایان یا قانون عصای سفید نام گذاری شده است. (در سال های کبیسه 15 اکتبر مقارن با 24 مهر است).

هر چند كاربرد عصا به عنوان وسيله‌ كمكی در رفت و آمد نابينايان، از سده ها پيش متداول بوده ولي به کار گیری عصای سفيد به شكل امروزي و به عنوان نماد بعد از جنگ جهانی اول رایج شد.

در سال 1921م. جیمز بیگز عكاس انگلیسی كه در سانحه‌ای بينایی خود را از دست داده‌ بود براي در امان ماندن از تصادف حین رفت و آمد در خيابان‌های اطراف محل زندگی خود ابتكار استفاده از عصای سفيد را به کار برد و پس از آن بود که دو پژوهش‌گر آمریکایی قانون عصای سفید را نوشتند و 15 اکتبر به عنوان روز جهانی نابینایان یا قانون عصای سفید تعیین شد.

جان کلام این قانون این است که نابینا هم عضوی از جامعه متمدن است و حقوق اجتماعی مصرحی دارد و به جای ابراز ترحم حقوق او را باید رعایت کنیم.

خانم یا آقایی که رانندگی می‌کنید اجازه بدهید نابینایی که با عصای سفید قابل شناسایی است به راحتی از خیابان عبور کند. نه بگوییم «مگه کوری؟» و نه با واژه «روشن‌دل» بخواهیم خودمان را گول بزنیم.

احترام به نابینا با این تعارفات نیست. با رعایت قانون عصای سفید است.

راستی آیا امروز در مدارس قانون عصای سفید را آموزش می دهند؟ آیا بچه های ما می دانند رودکی شاعر بزرگ ایرانی که هزار سال پیش می زیسته نیز نابینا بوده است؟ آیا بچه های ما دکتر خزائلی را می شناسند که کم از هلن کلر نداشت و ندارد؟

به جای این همه حرف های تکراری و حوصله سر بر نحوه مواجهه با دارنده عصای سفید را آموزش دهیم تا چند سال دیگر این بچه ها هنگام رانندگی تا عصای سفید دیدند از سرعت خود بکاهند و راه را برای عبور نابینایان باز کنند.

چند سال پیش مدیر مسؤول یک ماهنامه سیاسی که از فعالان و صاحب نظران سیاسی هم هست و چشم های خود را در انفجاری پیش از انقلاب از دست داده به مناسبت روز عصای سفید گفت: وقتی با نابینایی رو به رو می شوید به جای این که بگویید از راست بپیچ یا از چپ به دستی که عصا دارد اشاره کنید و بگویید به سمت دست عصا چون ممکن است منظور شما سمت راست خودتان باشد در حالی که برای او چپ است.

عصای سفید می تواند ضامن جان و سلامت یک نابینا باشد. اگر عصای سفید را نبینیم این ماییم که نابیناییم و اگر نابینایی نابینا دست خود او نبوده این نابینایی در عین بینایی از آن دست ندیدن هاست که سزاوار سرزنش است. نابینا نه نیاز به ترحم ما دارد نه تعارفی چون خطاب با کلمه « روشن‌دل» و اتفاقا خوش‌شان نمی‌آید به آنها روشن‌دل گفته شود. حقوق اجتماعی نابینایان را به رسمیت بشناسیم و رعایت کنیم. کمترین و نماد آنها توجه به عصای سفید است...

نویسنده این سطور بیش از 20 سال پیش گفت و گوهایی از یک فعال فرهنگی مقیم بابل ( جناب ناصر حریری) را خوانده (مشهور تر از همه مصاحبه با احمد شاملو که بسیار هم نقل می شود) اما تا همین چندی پیش نمی دانست او نابیناست و تمام کارهای فرهنگی و نشر و پژوهش را در عین نابینایی انجام می دهد. چند بار ناصر حریری را در تلویزیون دیده اید؟ 

بیشتر بخوانید:

روز عصای سفید و حمایت از نابینایان در نظام حقوقی ایران/ صدا و سیما به تکلیف قانونی خود عمل می‌کند؟

تماشاخانه

دو دقیقه سینمای ناب از بهرام بیضایی (تماشا کنید)

دو دقیقه سینمای ناب از بهرام بیضایی (تماشا کنید)

فیلم های دیگر