.png "عصر ایران")
۰۶ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۶ دی ۱۴۰۴ - ۰۸:۱۳
انتشار فیلمی از سقوط فرد در مسجدالحرام واژهخانۀ عصر ایران
"حاکمیت" ؛ عالیترین اقتدار در دولت
در نظامهای دموکراتیک، حاکمیت از آن پارلمان است. با این حال برخی از هواداران دموکراسیِ آرمانی گفتهاند که حاکمیت حقوقی و حاکمیت سیاسی دو چیزند. یعنی پارلمان دارای حاکمیت حقوقی است اما حاکمیت سیاسی از آن مردم است.
عصر ایران - حاکمیت (sovereignty) در نظریۀ حقوقی و سیاسی کلاسیک به معنای عالیترین اقتدار در دولت است که ممکن است در یک فرد (پادشاه مطلقه) و یا در مجمعی از افراد (مثلا پارلمان) تجلی یابد.
در نظریۀ کلاسیک شخص واجد حاکمیت برتر از قانون و خود منشأ قانون تلقی میشد. پارلمان نیز در دولت مدرن منشأ قانون است. پس حاکم کسی یا نهادی است که بالاتر از حکم او حکمی نباشد. قانون حکمِ شخص یا نهاد واجد حاکمیت است.
از این رو در نظامهای دموکراتیک، حاکمیت از آن پارلمان است. با این حال برخی از هواداران دموکراسیِ آرمانی گفتهاند که حاکمیت حقوقی و حاکمیت سیاسی دو چیزند. یعنی پارلمان دارای حاکمیت حقوقی است اما حاکمیت سیاسی که بر شیوۀ اِعمال حاکمیت حقوقی نظارت دارد، از آن مردم است. و این یعنی، حاکمیت در دست مردم است.
ساختمان رایشتاگ در برلین محل مجلس فدرال آلمان به گونه ای ساخته شده است که مردم از بالای گنبد شیشه ای، بتوانند نمایندگان را ببینند؛ یک معماری سمبلیک برای نشان دادن حاکمیت مردم.
چنین انتقادی برای جلوگیری از مطلقه شدن حاکمیت حقوقی مطرح شده است اما حاکمیت حقوقی پارلمان لزوما مطلقه نمیشود؛ چراکه در قوانین اساسی امروز با توجه به نهادهای مربوط به تفکیک و نظارت قوای حکومتی، به هیچ یک از قوای سهگانه حاکمیت حقوقی مطلق اعطا نشده است.
در واقع در نظام دموکراتیک، حاکمیت تقسیم شده است و در اصل، حاکمیت در قانون اساسی نهفته است.
مفهوم حاکمیت در حوزۀ حقوق بینالملل نیز به کار میرود و منظور از آن، آزادی سیاسی و حقوقی هر دولت از کنترل و مداخلۀ خارجی است.
به این معنا، دولت به عنوان شخصیت حقوقی واحد و یکپارچه، دارای حاکمیت است؛ فارغ از اینکه حاکمیت داخلی آن به موجب قانون اساسی و اصل تفکیک قوا، تقسیم شده باشد یا نه.
________________________
در "واژهخانۀ عصر ایران" ، کلمات و اصطلاحات سیاسی را به زبانی ساده و علمی توضیح می دهیم.
اگر می خواهید معنای واژه ای را توضیح دهیم، زیر همین مطلب برایمان بنویسید.
لینک کوتاه: کپی لینک
کارلو مولیناری برای ساخت مجسمه های خود به جاذبه و سکوت نیاز دارد! (فیلم) ۵ قابلیت عجیب خودروها که اکثر رانندهها نادیده میگیرند هنر جابهجایی درختان کهنسال در سرزمین آفتاب: چرا ژاپن راه سخت (و گران) را انتخاب میکند؟ کشف تازه دانشگاه شیکاگو؛ چرا لحظات احساسی ماندگارترند؟ تقدیر از تحقیقات علمی حوزه علمیه در باره جنس چاقو برای بریدن سر گوسفند رشد سودآوری بنگاهها و کندی استخدام؛ معمای اقتصاد ۲۰۲۶ روباه آمد...! امروز با حافظ: سه بوسه کز دو لبت، کردهای وظیفهٔ من تأثیر یک عادت بر اختلال خواب شبانه عوارض این مُسکن رایج بیشتر از اثربخشی آن است سرنوشت تلخ استاکر فاطمه گودرزی در جوانی انفجار در مسجد امام علی (ع) شهر حمص سوریه / 8 شهید و 18 زخمی (+عکس) / یک گروه تندرو، مسوولیت انفجار را برعهده گرفت فیلم و سریال مورد علاقه کریم باقری چیست؟ اعطای نشان و لوح سیامین سالگرد بیطرفی ترکمنستان به سفیر ایران بیانیه پرسپولیس علیه اظهارات زنوزی: تلاش میکنند نام پرسپولیس را وارد مجادلات بیثمر کنند
نظرسنجی
قوانین کنونی ازدواج و طلاق در ایران ...