وقاحت اراذل و اوباش را سفیدشویی نکنید/ هدف این نمایش‌ها بازدید است یا چیزی بیشتر؟

روزنامه فرهیختگان نوشت: برنامه «رک» با اجرای مجید واشقانی بار دیگر جنجال‌ساز شده است. این برنامه که ابتدا با دعوت از بازیگران و چهره‌های هنری مانند بهاره رهنما و پوریا پورسرخ آغاز به کار کرد، به‌تدریج به سمت گفت‌وگوهای سیاسی گرایش یافت و حالا با مصاحبه‌ای با «هانی کُرده» - یکی از اشرار شناخته‌شده تهران باسابقه بازداشت‌های متعدد - مرزهای جدیدی را جابه‌جا کرده است.

نقش رسانه‌ها در عادی‌سازی خشونت و سفیدشویی اراذل و اوباش

این مصاحبه که به‌سرعت از یوتیوب حذف شد و برنامه اخطار دریافت کرد، سؤالاتی جدی درباره نقش رسانه‌ها در عادی‌سازی خشونت و سفیدشویی مجرمان مطرح می‌کند. هانی کرده که در پنج سال گذشته چهار بار بازداشت و آزاد شده و حتی تابستان امسال در عملیات پلیس علیه اشرار دستگیر گردید، در این برنامه با لحنی افتخارآمیز از زندگی‌اش به‌عنوان «بچه‌لات» سخن گفت.

او از تغییرات زندان‌ها حرف زد؛ مانند فروش شرت هفتی صورتی و حتی با طعنه‌ای طلبکارانه، گلایه‌هایش را بیان کرد.

این تصویرسازی که او را نه به‌عنوان یک مجرم سابقه‌دار، بلکه به‌عنوان یک شخصیت «جذاب» و «رک» نشان می‌دهد، دقیقاً همان چیزی است که منتقدان آن را «سفیدشویی اراذل‌ و اوباش» می‌نامند. اما چرا چنین برنامه‌ای ساخته می‌شود؟ آیا هدف صرفاً کسب بازدید و وایرال شدن است یا چیزی فراتر از آن؟

از منظر رسانه‌ای، این مصاحبه نمادی از روند نگران‌کننده‌ای در رسانه‌های ایرانی است. برنامه «رک» که ابتدا با مهمانان زرد هنری شروع شد، حالا به چهره‌های سیاسی مانند صادق زیباکلام، بیژن عبدالکریمی و مهدی مطهرنیا رسیده است. فارغ از حذف سریع برنامه که نشان‌دهنده فشارهای خارجی- شاید از سوی نیروهای انتظامی است - این اقدام می‌تواند خلاف‌کاران را جسورتر کند.

هدف از تریبون دادن به اراذل و اوباش چیست؟

وقتی یک مجرم با سابقه ضرب‌وجرح، چاقوکشی و تیراندازی تریبون می‌گیرد تا از اعمالش دفاع کند، پیام آن به جامعه چیست؟ آیا این کار خشونت را عادی‌سازی نمی‌کند و الگویی غلط برای جوانان هیجانی نمی‌سازد؟ 

سردار رادان، فرمانده انتظامی کشور پیش‌تر هشدار داده بود مصاحبه با اراذل سطح یک در فضای مجازی، زحمات پلیس را زیرسؤال می‌برد. او تأکید کرده بود پلیس کف خیابان به دنبال چنین افرادی است؛ اما رسانه‌ها آن‌ها را «ستاره» می‌کنند. این تناقض، جایی که هانی کرده پس از بازداشت سریع آزاد می‌شود و سپس جلوی دوربین می‌نشیند، سؤال‌برانگیز است.

آیا رسانه‌ها در حال تبدیل شدن به ابزاری برای روایت‌های یک‌جانبه، بدون توجه به عواقب اجتماعی هستند؟ در نهایت، رسانه‌ها مسئولیت سنگینی دارند. برنامه‌هایی مانند «رک» نباید برای «هیت» یا بازدید، تریبون را به افرادی بدهند که سابقه‌شان پر از خشونت است. اگر هدف اصلاح یا آسیب‌شناسی است، باید با نظارت کارشناسی و لحنی غیرافتخارآمیز باشد. این جنجال‌ها نشان می‌دهد جامعه نسبت به چنین محتوایی حساس است و شاید زمان آن رسیده که رسانه‌ها در رویکردشان تجدیدنظر کنند، پیش از آنکه وقاحت خلاف‌کاران بیشتر شود و اعتماد عمومی خدشه‌دار گردد.

بیشتر بخوانید:

لات، دعوت کن! / فرهیخته به درد نمی‌خورد، وایرال نمی‌شود

تماشاخانه

اینجا مخوف‌ترین جای ایران است: زیر پا «باتلاق اسید»، بالای سر «ابر سمّی»! (فیلم)

دو دقیقه سینمای ناب از بهرام بیضایی (تماشا کنید)

فیلم های دیگر