از شپش‌های خطرناک تا درمان‌های خانگی؛ آیا سرکه و روغن زیتون در از بین بردن شپش سر مؤثر است؟

یک دانشیار دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به شیوع بیماری شپش در جوامع بشری، شپش سر را شایع‌تر و با قابلیت انتقال بیشتر معرفی کرد و گفت: آلودگی به شپش سر لزوماً به معنای رعایت نکردن بهداشت فردی نیست.

دکتر سید محمود مهدی‌نیا در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به شیوع بیماری شپش در جوامع بشری، اظهار کرد: شپش‌ها حشرات انگلی خارجی بدن انسان هستند که به سه دسته شپش سر، شپش بدن و شپش زهار تقسیم می‌شوند. شپش سر شایع‌تر بوده و قابلیت انتقال بیشتری دارد.

وی افزود: تخم شپش سر کوچک و شبیه شوره سر است که توسط ترشحاتی محکم به تارهای موی سر می‌چسبند و با ذره‌بین قابل مشاهده هستند. پس از باز شدن تخم، لاروی از آن خارج می‌شود که شبیه شپش بالغ ولی کوچک‌تر است.

مهدی‌نیا افزود: شپش‌های بالغ با چشم غیرمسلح قابل مشاهده بوده و در لابلای موهای سر حرکت می‌کنند. این حشرات برای تغذیه و تخم‌گذاری با گزیدن و مکیدن خون سر انسان، باعث خارش شدید و واکنش‌های آلرژیک می‌شوند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا آلودگی به شپش مختص افرادی است که به بهداشت فردی اهمیت نمی‌دهند، یادآور شد: آلوده بودن به شپش سر الزاماً به این معنا نیست که افراد بهداشت را رعایت نکرده یا زندگی آلوده‌ای دارند؛ هرچند رعایت موازین بهداشتی و شست‌وشو و استحمام کافی در پیشگیری از انتقال شپش‌ها بسیار مؤثر است.

این دانشیار دانشگاه با اشاره به علائم اولیه و تشخیص شپش سر، تصریح کرد: نخستین نشانه‌های آلودگی، خارش سر و واکنش‌های حساسیتی است. همچنین مشاهده تخم‌ها و شپش‌های بالغ از علائم بالینی ابتلا به شپش سر محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: تفاوت این عارضه با انواع بیماری‌های پوستی باید توسط متخصصان پوست و مو تشخیص داده شود.

مهدی‌نیا درباره راه‌های انتقال شپش سر گفت: شایع‌ترین راه انتقال، تماس مستقیم با سر افراد آلوده یا استفاده از وسایل شخصی آنان مانند شانه، کلاه، شال، هدفون و بالشت است. این انتقال معمولاً در مهدکودک‌ها، پیش‌دبستانی‌ها و مدارس ابتدایی به دلیل تراکم جمعیت و فعالیت‌های کودکان اتفاق می‌افتد.

وی به موضوع خوددرمانی مبتلایان به شپش سر اشاره و تأکید کرد: روش‌های مختلفی برای درمان وجود دارد، اما بهترین راه مراجعه به متخصصان پوست و مو است. همچنین می‌توان از داروهای بدون نسخه مانند کرم یا شامپوهای پرمترین ۵ درصد استفاده کرد.

مهدی‌نیا به نکته مهمی در استفاده از این داروها اشاره کرد و گفت: از آنجا که تخم شپش‌ها مقاوم‌تر هستند، ممکن است در نوبت اول مصرف دارو از بین نروند. بنابراین توصیه می‌شود ۹ تا ۱۰ روز پس از مصرف نوبت اول، دارو طبق دستورالعمل مجدداً استفاده شود. تأخیر در مصرف نوبت دوم می‌تواند باعث تکامل شپش‌ها و تخم‌گذاری مجدد آنان شود.

وی در پاسخ به این سوال که اگر یکی از اعضای خانواده شپش داشته باشد آیا بقیه نیز باید درمان شوند، گفت: درمان تنها برای افراد آلوده ضروری است، زیرا شپش‌ها قادر به پرواز نبوده و از طریق هوا منتقل نمی‌شوند. بقیه اعضای خانواده باید موازین بهداشتی را رعایت کنند.

مهدی‌نیا درباره تأثیر درمان‌های خانگی مانند استفاده از سرکه یا روغن زیتون، یادآور شد: برخی مطالعات نشان داده‌اند که روغن‌های گیاهی مانند رزماری، نارگیل و زیتون به تنهایی یا همراه سرکه سفید در از بین بردن شپش‌ها مؤثر هستند، اما مقایسه این روش‌ها با داروی پرمترین ۵ درصد نشان داده که اثر پرمترین بیشتر است. با این حال، در موارد آلودگی شدید، مراجعه به متخصص پوست و مو توصیه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه برخی شپش را خطرناک می‌دانند، توضیح داد: شپش بدن می‌تواند در انتقال بیماری‌های خطرناکی مانند تیفوس اپیدمیک نقش داشته باشد، اما شپش‌های سر در انتقال بیماری‌های خطرناک نقشی ندارند و تنها باعث خارش شدید، واکنش‌های آلرژیک و برجستگی‌های قرمز رنگ روی پوست سر می‌شوند.

مهدی‌نیا درباره راه‌های پیشگیری از بازگشت شپش، گفت: عدم تماس مستقیم با سر افراد آلوده، عدم استفاده از وسایل شخصی آنان، رعایت بهداشت فردی، شست‌وشوی لباس‌های آلوده در دمای ۷۰ درجه سانتی‌گراد و کوتاه کردن موهای سر در پیشگیری از شپش بسیار مؤثر است.

فاطمه گودرزی: من به ایران علاقه دارم و به هیچ وجه مهاجرت نمی‌کنم (فیلم)

تماشاخانه

دو دقیقه از اولین رویارویی انسان با هوش مصنوعی در سینما - 60 سال قبل (تماشا کنید)

دو دقیقه از فیلم وسترن که دستور زبان دوئل سینمایی را تغییر داد (تماشا کنید)

فیلم های دیگر