هفت سال ایفاگری در اقتصاد روستا؛ روایت پلتفرمی که خیریه سنتی را به «تأمین مالی نوآورانه» تبدیل کرد

در این رویداد که به میزبانی بوتیک هتل حنا برگزار می‌شد، ضمن مرور کارنامه هفت ساله ایفا به عنوان نخستین و بزر‌گ‌ترین پلتفرم تامین مالی جمعی بر پایه قرض‌دادن به کسب‌وکارهای خرد در ایران؛ نقش مدل‌های نوآورانه تامین مالی در توانمندسازی اقتصادی مناطق روستایی مورد بررسی قرار گرفت.

در ابتدای این رویداد سارا شاهرخی، بنیان‌گذار ایفا با اشاره به داستان شکل‌گیری این سازمان مردم‌نهاد گفت: « ایفا از دل یک تجربه واقعی در حوزه فعالیت‌های خیریه متولد شده است، پیش از شکل‌گیری ایفا، من به‌صورت داوطلبانه با یک خیریه کوچک همکاری می‌کردم؛ خیریه‌ای که مانند بسیاری از نهادهای مشابه، به شکل سنتی تمرکزش بر حمایت‌های معیشتی و تامین نیازهای فوری خانواده‌ها بود. طی چند سال، تعداد خانواده‌های تحت پوشش به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یافت، اما واقعیتی نگران‌کننده همچنان وجود داشت: با وجود همه این حمایت‌ها، هیچ‌یک از آن خانواده‌ها به استقلال مالی نمی‌رسیدند و فقر همچنان بخشی از زندگی‌شان بود. داستان ایفا از همین نقطه آغاز شد؛ از تلاش برای یافتن راهی که به‌جای تداوم کمک‌های مقطعی، فرصت ساختن یک مسیر درآمدی پایدار را در اختیار افراد قرار دهد؛ مسیری که هر فرد بتواند با تکیه بر توانایی‌های خودش، آینده‌ای مطمئن‌تر برای خانواده‌اش بسازد.»

سازمان مردم‌نهاد ایفا سال ۱۳۹۸ با هدف توسعه کسب‌وکارهای روستایی و کاهش فقر در مناطق روستایی فعالیت خود را آغاز کرد. رویکرد منحصر‌به‌فرد ایفا بر مبنای «تامین مالی جمعی» (Crowdfunding) و اعطای «قرض‌های خرد» (Microfinancing) استوار است. در این مدل، منابع مالی به‌صورت قرض و با شرایط ساده در دسترس کارآفرینان و افرادی قرار می‌گیرد که معمولا به دلیل محدودیت‌های ساختاری، امکان دریافت تسهیلات از نظام بانکی و موسسات مالی سنتی را ندارند. مشارکت افراد و سازمان‌ها در تامین این سرمایه‌ها، علاوه بر تقویت همبستگی اجتماعی، به افزایش درآمد، بهبود معیشت و پویایی اقتصادی در مناطق محروم کمک می‌کند. از آنجا که این حمایت‌ها بلاعوض نیست، سرمایه پس از بازپرداخت دوباره وارد چرخه حمایت می‌شود و امکان اثرگذاری پایدار و چندباره را برای حامیان و جامعه هدف فراهم می‌سازد.

این پلتفرم با ترکیب دانش فین‌تک، آموزش تخصصی و بکارگیری ظرفیت‌های اجتماعی، میان ایفایاران (حامیان مالی) و ایفاپذیران (کارآفرینان محلی) ارتباطی پایدار ایجاد کرده است؛ ارتباطی که به‌جای کمک‌های موقتی، فرصت‌های اقتصادی واقعی برپایه کرامت انسانی برای جوامع روستایی فراهم می‌کند.

بنیان‌گذار ایفا در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تشریح دستاوردها و عملکرد این سازمان گفت: «جامعه هدف ایفا، فقرا نیستند؛ بلکه تمرکز ما بر افراد توانمند، باانگیزه و مسئولیت‌پذیر روستایی است که تنها به دلیل عدم دسترسی به منابع مالی، فرصت رشد نداشته‌اند. بسیار خوشحالم که از سال ۱۳۹۸ تاکنون، با همراهی بیش از ۶۹۰۰ ایفایار (حامی)، موفق به تامین بیش از ۵۶۸ میلیارد ریال سرمایه و ایجاد بیش از ۲۷۰۰ شغل پایدار در ۲۶۸ روستای کشور شده‌ایم. افتخار ما این است که مشارکت زنان در لایه کارآفرینان از ۲۳ درصد در سال ۹۸ به ۶۲ درصد در سال ۱۴۰۴ رسیده است که نشان از نقش پررنگ ایفا در توانمندسازی زنان روستایی دارد. همچنین نرخ پایداری کسب‌وکارهای ما پس از دو سال، از ۷۶ درصد در سال ۱۴۰۰ به ۹۳ درصد در سال ۱۴۰۴ رسیده است. چشم‌انداز ما دستیابی به جایگاه برتر در میان سازمان‌های مردم‌نهاد برای فراهم‌سازی دسترسی عادلانه به منابع مالی است.»

فرآیند اجرایی ایفا از شناسایی روستاها و ارزیابی ظرفیت‌های محلی آغاز می‌شود و با ثبت و بررسی دقیق طرح‌های کسب‌وکار، تامین سرمایه، نظارت بر اجرای طرح و پیگیری بازپرداخت ادامه می‌یابد. یکی از نوآوری‌های برجسته ایفا، استفاده از «ابزار سنجش اعتبار اجتماعی» است. در این مرحله، هر متقاضی باید ۵ درصد از مبلغ مورد نیاز خود را از ۵ نفر از آشنایان محلی تامین کند تا اعتبار او نزد جامعه محلی برای ایفا احراز شود. این دقت در نظارت و ارزیابی باعث شده است که نرخ بازپرداخت اقساط در سال ۱۴۰۳ به رقم جالب توجه ۹۷ درصد برسد. شفافیت در تمامی مراحل و اطلاع‌رسانی منظم به حامیان، از اصول کلیدی فعالیت ایفا به‌شمار می‌رود.

ایفا تنها یک ارائه‌دهنده منابع مالی و سرمایه نیست، بلکه از لحظه ثبت طرح تا رسیدن به سودآوری، با آموزش و مشاوره در کنار کارآفرین می‌ماند. این مدل باعث شده سرمایه‌ای که یک‌بار توسط حامی پرداخت می‌شود، دوباره به چرخه بازگردد و برای فرد دیگری استفاده شود.

بنیان‌گذار ایفا در مورد اهداف آتی این سازمان مردم‌نهاد گفت: « اهداف آتی ما گسترش مدل سرمایه‌گذاری صبور و اجرای طرح‌های صیانتی در منطقه زاگرس برای حمایت از بیش از یک میلیون ساکن این منطقه است. همچنین در نظر داریم تا با حمایت از بیش از ۷۰۰ کسب‌وکار روستایی، کیفیت زندگی بیش از ۲۳۰۰ نفر از ساکنان روستاها را ارتقا دهیم. ما باور داریم توسعه اقتصادی تنها زمانی معنا دارد که پایدار، مسئولانه و همسو با محیط‌زیست باشد.»

رویداد رسانه‌ای ایفا در بخش پایانی با برگزاری نشست پرسش و پاسخ خبرنگاران به پایان رسید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد پلتفرم تامین مالی جمعی ایفا به وبسایت رسمی آن به نشانی : www.ifacrowd.fund مراجعه کنید.

عراقچی: نباید منفعلانه منتظر روزی ماند که شاید تحریم‌ها برداشته شود

تماشاخانه

الگویی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی / شهرهایی که در برابر سیل مسلح می‌شوند (فیلم)

دو دقیقه نفس گیر از یک فیلم جنگی مرجع در تاریخ سینما (تماشا کنید)

فیلم های دیگر