۰۹ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۹ دی ۱۴۰۴ - ۰۴:۳۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۸۷۵۲۴۵
تعداد نظرات: ۳ نظر
تاریخ انتشار: ۱۸:۵۸ - ۰۱-۱۱-۱۴۰۱
کد ۸۷۵۲۴۵
انتشار: ۱۸:۵۸ - ۰۱-۱۱-۱۴۰۱
باغ ادبیات ایران؛ توشه‌ای و خوشه‌ای - 10

شاهنامۀ فردوسی/ شب و روز؛ اسبان دونده‌ای که به هم نمی‌رسند

شاهنامۀ فردوسی/ شب و روز؛ اسبان دونده‌ای که به هم نمی‌رسند
در شاهنامۀ فردوسی و در بخشِ «گفتار اندر سخن پرسیدن موبدان از زال»، موبدان، 6 چیستان را با زال درمیان می‌گذارند تا هوش او را بسنجند. در این نوبت دومی آمده است...

   عصر ایران- چنان که پیش‌تر هم توضیح داده شده در این توشه‌ها و خوشه‌ها که از باغ ادبیات ایران برمی‌گیریم، به دنبال مضامین دشوار نیستیم اما هر ازگاهی خالی از لطف نیست اگر کمی پیچیده‌تر باشد تا لذت آسان شدن در کام بنشیند و آن گاه با ذوق و شوق و بی بیم درنیافتن، سراغ باقی هم برویم.

   چنان‌که در یکی از قسمت‌های گذشته آمد در شاهنامۀ فردوسی و در بخشِ «گفتار اندر سخن پرسیدن موبدان از زال»، موبدان، 6 چیستان را با زال درمیان می‌گذارند تا هوش او را بسنجند و خطاب به او می‌گویند:

  به پردهَ‌نْدَرست این سَخُن‌ها بجوی 
  به پیشِ ردان آشکارا بگوی

  گرین رازها آشکارا کنی 
  زِ خاکِ سیه مشکِ سارا کنی

  اولین  چیستان به نسبت، ساده بود و اینک دومین:

  دگر، موبدی گفت: کای سرفراز 
  دو اسپِ گرانمایه و تیزتاز

  یکی زو بکردارِ دریایِ قار 
  یکی چون بلورِ سپید آبدار

  به رنج‌اند و هر دو شتابنده‌اند 
  همان یکدیگر را نیابنده‌اند

 تارنمای «پارسی انجمن» گزارش واژه‌های دشوار را چنین آورده است:

 اسپ: اسب ( در تمام شاهنامه اسپ آمده)

 قار: قیر.
 آبدار: در اینجا، روشن و درخشان.
 یکدیگر را نیافتن: به یکدیگر نرسیدن.

 [مراد از دریایِ قار یا دریای قیرگون و سیاه همان «شب» است و بلورِ سپید هم تمثیلی از «روز». پس، پاسخ: شب و روز است که مانند دو اسب سیاه و سپید در شتاب‌اند، اما به هم نمی‌رسند.]

   پاسخِ زال هم از این قرار:

  دو اسپِ دونده سپید و سیاه 
 که مر یکدِگر را نیابند راه

 بدین سان شب و روز دان، ای شگفت 
 کز اینجا شِگِفتی توانی گرفت

   

پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر
ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۳
در انتظار بررسی: ۱
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۲۴ - ۱۴۰۱/۱۱/۰۱
0
1
یک‌مطلب هم در مورد ادبیات غیر فارس های ایران چاپ کنین
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۰۵ - ۱۴۰۱/۱۱/۰۱
0
5
تشکرازنویسنده صفحه ادیبان
حسام
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۱۹ - ۱۴۰۱/۱۱/۰۲
0
0
ممکن است مراد از بلور آب دار در اینجا سفید باشد.
تکنیکی به نام آبگز کردن در شیشه گری وجود دارد که موجب ایجاد ترک های ریز در سطح ظرف شیشه ای شده و اگر این ترک ها بسیار زیاد و ریز باشند رنگ بلور سفید به نظر میرسد.
عصر ایران درود بر شما و سپاس از این نکته فنی. بی هیچ مجامله ای مخاطبانی این گونه نویسنده را سر ذوق می آورد.
زنی که قلب زمین را کشف کرد؛ اینگه لیمان چگونه دنیای ژئوفیزیک را متحول کرد؟ این گیاه برزیلی در درمان روماتیسم معجزه می‌کند زباله‌های فضایی و خطر وقوع یک فاجعه! آیا با هر بار تعویض شمع خودرو، باید کوئل‌ها را نیز جایگزین کرد؟ دمنوش‌های سم‌زدا واقعا پاکسازی می‌کنند؟ بزرگترین منابع میکروپلاستیک کدامند؟(+اینفوگرافیک) زیبا بروفه: شادمهر عقیلی گفت از من خوشش می آید قاتل سریالی زنان و امید به زندگی بسیار بالا قصه‌های نان و نمک(80)/ اوه اوه اوه! طلا 16 میلیون شد… بعدش چی؟ کم‌مصرف‌ترین خودروهای بنزینی و هیبریدی را بشناسید   چرا بازگشت همتی به بانک مرکزی و دولت، خبر خوبی است؟ بوس ۵ میلیارد تومانی مهران مدیری مردم از چه زمانی به این اعتقاد رسیدند: در تهران پول زیر دست و پا ریخته، کسی نیست جمع کند/ رد پای یک همدانی شمخانی: هر تجاوزی، پاسخ سخت و فوری خواهد داشت مدیرعامل انجمن اوتیسم : ۸۰ هزار کودک ایرانی مبتلا به اوتیسم هستند/ ۳۰ میلیون تومان هزینه ماهانه هر بیمار