.png "عصر ایران")
۰۹ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۹ دی ۱۴۰۴ - ۲۱:۵۳
مدنیزاده: ارقام ارزهای بازنگشته صحیح نیست (فیلم) آبجینسا، بازی زنانه تهران قدیم / شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه
آنطور که پژوهشگران روایت میکنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجینسا نشان میدهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر دادهاند.
بازیهای نمایشی از دوره قاجار به ابزاری برای بیان مشکلات و معضلات اجتماعی تبدیل شد و در دوره پهلوی رونق دوچندانی گرفت. آبجینسا یکی از همین بازیهای نمایشی است که در مناطق مختلف ایران رواج داشته، اما خیلیها منشأ آن را تهران میدانند. آبجینسا روایت دختر دمبختی است که به پسری جوان و فقیر علاقهمند میشود و همزمان پیرمردی ثروتمند به خواستگاریاش میرود. داستان این بازی نمایشی بازتابدهنده یکی از مشکلات دختران در تهران قدیم یعنی وابستگی مالی آنها به شوهرانشان است.
به گزارش همشهری آنلاین، آنطور که پژوهشگران روایت میکنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجینسا نشان میدهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر دادهاند. «محمدحسین ناصربخت»، استاد دانشگاه و پژوهشگر، درباره تاریخچه این بازی نمایشی میگوید:
«آبجینسا یکی از تقلیدهای زنانه سنتی است که توسط بانوان و همچنین دستههای مطرب زنانه در جشنها و محافل خصوصی زنان و بهویژه عروسیهای دوره قاجار و پهلوی اول اجرا میشد. این نمایش کوتاه کمیک با همراهی رقص و موسیقی اجرا میشد و به موضوع اختلاف نظر در زمینه معیارهای ازداوج بین خانوادهای که بیشتر به تمکن مالی خواستگاران اهمیت میدهد و دختر دمبختی که جوانی، اخلاق و سواد را معیار میداند میپردازد.»
انجوی شیرازی از پژوهشگران ادبی معاصر در کتاب «بازیهای نمایشی» دو روایت از این بازی نمایشی را با همان زبان عامیانه مکتوب کرده است. یکی از این روایتها با لهجه تهرانی است که به آبجینسا معروف شد و روایت دوم با لهجه همدانی است که تحت عنوان «آبجی خاتون» اجرا میشد.
ناصربخت در باره شیوه و تقسیم نقشها در نسخه تهرانی بازی نمایشی آبجی نسا میگوید: «نقشهای این بازی نمایشی عبارتند از آبجی خاتون(راهنما و دوست مادر خانواده)، آبجی نسا(مادر) و سکینه(دختر).» مثلا آبجیخاتون در جایی به دختر دمبخت نصیحت میکند که " شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه".
به اعتقاد این پژوهشگر، تعابیر استفاده شده در این بازی نمایشی مثل «با بالونک به هوا رفتن برای سفر به مکه و کربلا» و «یازده کلاس سواد خواستگار جوان» نشانه تعلق این بازی به دوران پهلوی است، اما گفته شده در دوران قاجار نیز با اختلافاتی در متن اجرا شده است
لینک کوتاه: کپی لینک
قهوه؛ پروتئینی برای سلامتی وزیر نفت: استعفا نمی کنم آمریکا: ۱۰ فرد و نهاد مرتبط با «تجارت تسلیحاتی ایران و ونزوئلا» را تحریم کردیم راه حل قطعی برای پایان همیشگی اعتراضات: تهران و شهرهای دیگر را تعطیل نکنید! ترور اکرمالدین سریع و یک مظنون پررنگ سخنگوی سپاه: اسرائیل خیال خام نکند/ خوب میدانند که قدرت موشکی ما چقدر است از جاده ابریشم تا هوش مصنوعی؛ یادداشتهای یک سفر پژوهشی به چین مجوز برگزاری غیرحضوری کلاسهای دانشگاه در هفته پایانی نیمسال صادر شد امیرحسین صادقی: من آویزان خط فقر هستم/ همیشه بهای حرف هایم را پرداخته ام/ یقه بسته، جای مهر و تسبیح برخی آقایان خیلی از ماها را اذیت می کند! عضو کمیسیون اصل نود: وزارت نفت پاسخگوی عدم بازگشت پول فروش نفت از سوی تراستیها باشد برگزاری نخستین همایش هماندیشی بانک صادرات ایران با فعالان صنعت پتروشیمی خنده از ته دل سیروس میمنت کنار سمیه مهری؛ قابی پرانرژی (عکس) تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران چهره تازه آنفلوآنزا با علائم جدید/ مینو محرز: حالا حالاها خبری از پایان آنفلوآنزا نیست قتل پدر ۵۰ ساله توسط پسرش در ایلام
اخبار و تحلیل های ترکیه